Areopag ateński

Areopag w Atenach było to wzgórze na zachód od Akropolu, poświęcone Aresowi i Eryniom, których sanktuarium, leżące u stóp wzgórza, służyło jako azyl dla zabójców. Na Areopagu obradowało najstarsze zgromadzenie Ateńczyków, będące pierwotnie ciałem politycznym, ale i sądowniczym. Od nazwy wzgórza wzięła nazwę sama rada, organ strzegący praw, obyczajów i moralności. Składała się z dożywotnich członków, byłych archontów, najwyższych urzędników ateńskich. 

To tutaj przekonywał później do swojej wiary św. Paweł ok. 50 r., gdy przybył do Aten, tutaj przemawiał jego uczeń, Dionizy, pierwszy biskup Aten, któremu nawet nadano przydomek Areopagita. Z tego też powodu tym świętym dano nazwy pobliskich ulic i kościołów.

Świątynia Ateny Nike na ateńskim Akropolu

Świątynia Ateny Nike to niewielka świątynia na ateńskim Akropolu, na prawo od Propylejów, w południowo-zachodniej części wzgórza. Świątynię postawiono w V w p.n.e., choć jej zalążki sięgają okresu archaicznego. Projektantem był prawdopodobnie Kallikrates. Oddawano tam kult Atenie Zwycięskiej. Jest to najlepiej zachowana świątynia jońska.

Propyleje na akropolu ateńskim

 

 Propyleje to ruiny wielkiej paradnej bramy z V w. p.n.e., prowadzącej na Akropol w Atenach.

Partenon na ateńskim Akropolu

Partenon to świątynia poświęcona Atenie Partenos (pol. Atenie Dziewicy) na akropolu ateńskim, wzniesiona w połowie V w. p.n.e. pod nadzorem Fidiasza, który wykonał również elementy rzeźbiarskie.

Cerkiew Panagia Pantanassa w Atenach

Ta cerkiew prawosławna jest jedną z najstarszych w Atenach i została poświęcona Panagia Pantanassa (Najwyższej Dziewicy), a dokładnie Zaśnięciu NMP. Znajduje się na placu Monastiraki, który został tak nazwany na jej cześć. 

Świątynia jest datowana na X wiek, jest bazyliką o sklepieniu kolebkowym, a mianowicie typem kościoła charakterystycznym dla okresu przejścia od wczesnochrześcijańskiej bazyliki do kościoła o rzucie krzyża greckiego, oznacza to przejście od późnej starożytności do świata bizantyjskiego i średniowiecznego. W okresie panowania Franków w księstwie Aten (1205-1311) został przyłączony jako męski klasztor do klasztoru Kaisariani. 

Kościół był określany jako Wielki Klasztor (konwent) w postbizantyjskim sigillium z 1678 roku. Od 1690 roku stał się świątynią parafialną, tak samo jak klasztor Kaisariani. Od wojny o niepodległość Grecji w 1821 r. kościół nie był już nazywany Dużym Klasztorem, ale Mikromonastiro (Mały Klasztor) lub Monastiraki. Klasztorne cele znajdowały się w miejscu dzisiejszego placu, podczas gdy cały obszar był pełen małych sklepów, z których wiele nadal można znaleźć na sąsiedniej ulicy Pandrosos. Kościół przeszedł wiele modyfikacji. Charakterystyczna jest klasycystyczna dzwonnica, która jest nowszą konstrukcją z 1911 roku.

Meczet Tzistarakis w Atenach

Meczet Tzistarakis, znajdujący się przy ulicy Monastiraki w centrum Aten, został zbudowany w 1759 roku przez osmańskiego gubernatora Aten, Moustapha Agha Tzistarakis. Obecnie służy jako oddział Muzeum Greckiej Sztuki Ludowej.

Według tradycji gubernator Tzistarakis wykorzystał jedną z kolumn Olimpii do wyrobienia wapna na budowę, co doprowadziło do jego zwolnienia, gdyż Turcy uznali to za świętokradztwo przywołujące na miasto mściwe duchy – co miał potwierdzić wybuch zarazy w Atenach w tym samym roku. Bardziej prawdopodobne jest jednak, że Tzistarakis korzystał z kolumny z pobliskiej Biblioteki Hadriana.

Meczet był również znany jako Meczet Niskich Studni lub Meczet Dolnego Rynku ze względu na bliskość starożytnej ateńskiej agory. Podczas rewolucji greckiej starsi miasta wykorzystywali budynek jako salę posiedzeń. Po uzyskaniu przez Grecję niepodległości budynek był wykorzystywany na różne sposoby: w marcu 1834 roku odbył się w nim bal na cześć greckiego króla Ottona. Budynek służył także jako koszary, więzienie i magazyn.

W 1915 roku budynek został odbudowany pod kierunkiem architekta Anastasiosa Orlandosa i następnie do 1973 roku służył jako Muzeum Rzemiosła Greckiego, dziś w obiekcie znajduje się filia muzeum z kolekcją ceramiki V. Kyriazopoulosa. W 1981 roku budynek został zniszczony przez trzęsienie ziemi i ponownie otwarty dla zwiedzających w 1991 roku.

Meczet ma plan kwadratu i dwa piętra. Dolna kondygnacja na poziomie placu mieści sklepy, górna kondygnacja to właściwa sala modlitewna. Jest ona sklepiona kopułą na ośmiokątnym bębnie. Mihrab znajduje się pośrodku wschodniej ściany z półkopułą na końcu. Wejście do sali modlitewnej znajduje się w ścianie zachodniej, a nad drzwiami znajduje się napis założycielski. Po zachodniej stronie meczetu znajduje się portyk z trzema łukami i trzema kopułami. Minaret, który znajdował się w południowo-zachodnim narożniku meczetu, ale został zburzony w latach 1839–1843.

Zabytkowy kościół pod filarami hotelu w Atenach

W Atenach przy ulicy Mitropoleos, prowadzącej do prawosławnej katedry ateńskiej, pod dachem nowoczesnego hotelu znajduje się mały, zabytkowy kościół Agia Dynami. Został zbudowany na ruinach dawnego ołtarza poświęconego Herkulesowi. Jest jednym z najstarszych kościołów chrześcijańskich w Atenach. Jednonawowa bazylika ze sklepieniem kolebkowym została zbudowana w XVI wieku, w pierwszym okresie okupacji osmańskiej, aby służyć jako parafia klasztoru Penteli. Początkowo kościół był poświęcony kobietom w ciąży, a jego nazwa nawiązywała do Matki Boskiej, która chroniła Ateńczyków i pomagała im rodzić silne i zdrowe dzieci.

Kościół Agia Dynami znajduje się na szczycie szerokiej podziemnej jaskini, która jest wejściem do ogromnej podziemnej sieci tuneli, która biegnie przez miasto. Niektórzy twierdzą, że te tunele łączą małą kaplicę ze Wzgórzem Akropolu, inni twierdzą, że tunele sięgają aż do klasztoru Kaisariani. Ten podziemny system jaskiń i przejść rozpalił wyobraźnię tysięcy osób i stał się źródłem niezliczonych opowieści i legend miejskich. Uważa się, że duchowni używali jaskini pod kościołem jako kryjówki dla archiwaliów, dokumentów, obrazów i innych kościelnych przedmiotów w czasach osmańskiej okupacji Grecji. Podobno podczas greckiej wojny o niepodległość w latach 20. XIX wieku miejscowi konspiratorzy produkowali tu amunicję do walki z armią turecką. Legenda głosi, że byli w stanie wykorzystać podziemny system tuneli do przemytu dużej części amunicji.

Po zakończeniu wojny kilka budynków otaczających Agia Dynami zostało zburzonych w celu poszerzenia jednej z głównych ulic rozrastającego się centrum Aten, a maleńki kościół omal nie został zniszczony raz na zawsze. Później władze lokalne przedstawiły plan budowy nowej siedziby greckiego Ministerstwa Edukacji dokładnie w miejscu, gdzie stał maleńki kościół. 

Jednak kościół prawosławny obronił go przed zniszczeniem. Mała kaplica przetrwała schowana pod budynkiem między dwoma jego filarami, gdzie stoi do dziś, zachowując większość swojej dawnej świetności i opowiadając fascynujące historie Aten. W 2016 roku budynek został przekształcony w jeden z najbardziej luksusowych hoteli w Atenach, Electra Metropolis Hotel.

Erechtejon - świątynia na ateńskim Akropolu

 

Erechtejon to świątynia zbudowana na ateńskim Akropolu, poświęcona Posejdonowi i Atenie. Świątynię wzniesiono na cześć Erechteusza, jednego z pierwszych władców ateńskich. Pierwsza świątynia została zniszczona podczas wojen perskich (480 p.n.e.), odbudowana w porządku jońskim w latach 421–406 p.n.e. W VI wieku świątynię zamieniono na kościół chrześcijański, a następnie używany był przez Turków jako harem. W XVII-XIX wieku popadł w ruinę.

Erechtejon jest szczytowym osiągnięciem architektury jońskiej w Attyce. Zadaszenie mniejszego, południowego portyku (Ganek Kor) oparto na sześciu kariatydach.

Istnieje legenda o powstaniu Erechtejonu, która jest również legendą o wybraniu obecnej nazwy miasta. Gdy Ateny jeszcze nie były rozwiniętym miastem, Posejdon i Atena toczyli spór, kto będzie opiekunem miasta. Problem mieli rozstrzygnąć mieszkańcy, którzy mieli zadecydować, czyj dar był cenniejszy. Posejdon uderzył swoim trójzębem w skałę, z której wytrysnęło słone źródło, Atena podarowała oliwkę, którą mieszkańcy uznali za cenniejszy dar niż woda. Tam, gdzie stoczył się ten spór, postawiono świątynię, czyli Erechtejon na uczczenie tamtego wydarzenia.