Glorieta w Kluczborku

Glorieta to pomnik upamiętniający poległych podczas I wojny światowej mieszkańców Kluczborka. Pomnik został zaprojektowany przez architekta Hans Mühlfeld z Westfalii. Glorieta została postawiona na sztucznie usypanym wzniesieniu. Bryłę pomnika stanowiły cztery wapienne filary przykryte miedzianym dachem zwieńczonym pozłacaną kulą z żelaznym krzyżem. Wewnątrz budowli we wnękach umieszczone zostały tablice z piaskowca, w których wyryte zostały nazwiskami 448 mieszkańców Kluczborka poległych podczas I wojny światowej. Wśród większości nazwisk mających niemieckie i polskie brzmienie, znajdują się także nazwiska o francuskim brzmieniu. To potomkowie, byłych żołnierzy z czasów napoleońskich, którzy osiedli na tych terenach. Wewnątrz pod kopułą znajduje się także napis w języku niemieckim: „W walkach i cierpieniach, w trudach i czynach to jest i będzie Wasze dziedzictwo, taka jest potrzeba”. Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 30 października 1927 r. W wydarzeniu tym wzięło udział ok. 8 tysięcy osób. Do końca II wojny światowej pod pomnikiem Niemcy organizowali swoje uroczystości patriotyczne. Z tego miejsca mieszkańcy Kluczborka udawali się w milczącym marszu, z zapalonymi lampionami na kluczborski rynek i z powrotem.

Mury obronne w Kluczborku

Mury obronne w Kluczborku powstały około XV/XVI wieku. W dolnej części mury były zbudowane z kamieni, zaś w górnej części z cegły gotyckiej. Mury obronne otaczały miasto z trzech stron: od południa, od wschodu i od zachodu. Od północy zaś naturalną obroną był podmokły i bagnisty teren. Dodatkowym umocnieniem obronnym miasta od strony północnej była drewniana palisada powstała na wale ziemnym. Do miasta można było wjechać bramą niemiecką (położoną przy obecnej ulicy Mickiewicza) oraz bramą polską (położoną przy obecnej ulicy Krakowskiej). Żadna z bram nie dotrwała do czasów współczesnych. Najlepiej zachowany dziś fragment murów znajduje się po południowej stronie miasta. Tutaj widoczne jest także zagłębienie terenu, będące śladem dawnej fosy oraz sklepienie pod którym wypływała rzeka zasilająca dawny młyn zamkowy. Fragment murów miejskich zachował się także od strony wschodniej, tuż przy dawnej baszcie zamkowej. 

Pamiątki po ks. Janie Dzierżonie, ojcu współczesnego pszczelarstwa

W muzeum w Kluczborku znajdują się pamiątki związane z ks. Janem Dzierżonem, nazywanym ojcem współczesnego pszczelarstwa.

W sali poświęconej ks. Janowi Dzierżonowi, patronowi muzeum w Kluczborku, znajdują się ule z pasieki Dzierżona w Łowkowicach i Karłowicach, meble, dyplomy nadań członkowstwa honorowego przez związki pszczelarskie, książki teologiczne i pszczelarskie, medale i honorowe wyróżnienia w formie wieńców laurowych.

Ksiądz Jan Dzierżon w Kluczborku - ojciec współczesnego pszczelarstwa

Pomnik ks. Jana Dzierżona znajduje się przy ul. Byczyńskiej w Kluczborku. Autorem pomnika był rzeźbiarz Augustyn Dyrda (1981 r.). Pomnik upamiętnia związanego z gminą Kluczbork, pszczelarza i badacza pszczół ks. Jana Dzierżona, który został przedstawiony na nim w pozie stojącej przyglądając się trzymanej w palcach pszczole. Nazywany jest „ojcem współczesnego pszczelarstwa”.

 

Ule w muzeum w Kluczborku

Wystawa stała "Pszczelarstwo dawne i nowe" w muzeum im. J. Dzierżona w Kluczborku ukazuje dzieje hodowli pszczół od czasów najdawniejszych do współczesności. Są prezentowane ule pniowe, ule słomiane, narzędzia i sprzęt pszczelarski, pochodzące z różnych regionów Polski. 

Dawny zakład dla ubogich i obóz oficerski w Kluczborku

Budowla powstała w miejscu dawnej komandorii krzyżowców z czerwoną gwiazdą (joannitów), zniszczonej w latach 1736-1737 podczas pożaru miasta Kluczborka. W 1776 r. król pruski Fryderyka II Wielki założył fundację, której celem było wybudowanie budynku, który byłby schronieniem dla biednych, inwalidów, bezdomnych, żebraków. Klasycystyczna budowla wzniesiona została na planie wydłużonego prostokąta z dwoma poprzecznymi skrzydłami bocznymi tworzącymi rzut zbliżony do litery H. Autorem projektu był Karol Gotthard Langhans, słynny architekt przełomu XVIII/XIX wieków (zaprojektował m.in. Bramę Brandenburską w Berlinie), który też osobiście kierował pracami budowlanymi. Uroczyste otwarcie krajowego Zakładu dla Ubogich miało miejsce 23 maja 1779 roku. Budynek mógł pomieścić ok. 500 biednych, inwalidów, bezdomnych, żebraków. Od 1804 r. w budynku mieści się także szpital. W wyniku pożaru w 1819 r. obiekt zostaje w znacznym stopniu zniszczony. W latach 1820-1823 budynek zostaje odbudowany ze zmianami i uproszczeniami architektonicznymi. W 1874 roku budynek zostaje przekształcony w lokalny szpital dla umysłowo chorych. W budynku 14 grudnia 1939 roku utworzono pierwszy na Śląsku jeniecki obóz oficerski Oflag VIIIA Kreuzburg. W 1943 r. obóz oficerski przekształcono w Ilag VIII/Z - obóz dla internowanych obywateli państw wrogich III Rzeszy.

Das Gebäude in Kluczbork wurde an der Stelle einer ehemaligen Kommende der Kreuzfahrer mit dem roten Stern (Joannites) errichtet, die 1736–1737 bei einem Stadtbrand zerstört wurde. Im Jahr 1776 gründete der preußische König Friedrich II. der Große eine Stiftung mit dem Ziel, ein Gebäude zu errichten, das Armen, Behinderten und Obdachlosen eine Unterkunft bieten sollte. Das klassizistische Gebäude wurde auf dem Grundriss eines langgestreckten Rechtecks ​​mit zwei querverlaufenden Seitenflügeln errichtet, die einen Grundriss ähnlich dem Buchstaben H bilden. Autor des Entwurfs war Karl Gotthard Langhans, ein berühmter Architekt der Wende vom 18. zum 19. Jahrhundert (er entwarf unter anderem das Brandenburger Tor in Berlin), der auch persönlich die Bauarbeiten beaufsichtigte. Die Gründung erfolgte am 23. Mai 1779. Das Gebäude bietet Platz für etwa 500 Arme, Behinderte, Obdachlose und Bettler. Seit 1804 beherbergt das Gebäude auch ein Krankenhaus. Bei einem Brand im Jahr 1819 wurde das Gebäude weitgehend zerstört. In den Jahren 1820–1823 wurde das Gebäude mit Änderungen und architektonischen Vereinfachungen umgebaut. Im Jahr 1874 wurde das Gebäude in ein örtliches Krankenhaus für Geisteskranke umgewandelt. Am 14. Dezember 1939 wurde in dem Gebäude das erste Kriegsgefangenenlager für Offiziere in Schlesien, Oflag VIIIA Kreuzburg, eingerichtet. Im Jahr 1943 wurde das Offizierslager umgewandelt in Ilag VIII/Z – ein Lager für internierte Bürger aus dem „Dritten Reich“ feindlichen Ländern.

Ratusz w Kluczborku

Pierwszy, drewniany ratusz w Kluczborku powstał prawdopodobnie na pocz. XV w. Ratusz ten spłonął podczas wielkiego pożaru miasta, który miał miejsce 23 kwietnia 1737 r. Po pożarze budynek ratusza został odbudowany dopiero w 1752 r., z uwagi na trwającą w latach 1740-1741 wojnę prusko-austriacką. Do ratusza dobudowano także 12 domów kramarskich, usytuowanych w dwóch rzędach i stykających się tylnymi ścianami, zwanymi przez mieszkańców, ze względu na swą ilość i monumentalność, mianem „Dwunastu Apostołów”. 25 czerwca 1925 r. pożar zniszczył większość zabudowy, pozostawiając jedynie budynek ratusza oraz cztery najbliższe kamieniczki. Cztery najmniej zniszczone kamienice zostały odbudowane w 1926 r. według projektu architekta miejskiego Alfreda Lenza. W miejscu pozostałych kamieniczek utworzono skwer miejski, zaś gołe od zachodniej strony ściany kamienic wzbogacono arkadowymi podcieniami z balkonem. W naczółku na dachu umieszczono natomiast płaskorzeźbę przedstawiającą ratusz z barokowymi kamieniczkami przed pożarem.

Das erste, hölzerne Rathaus in Kluczbork wurde wahrscheinlich zu Beginn gebaut. 15. Jahrhundert. Das Rathaus brannte beim großen Stadtbrand am 23. April 1737 nieder. Nach dem Brand wurde das Rathausgebäude aufgrund des preußisch-österreichischen Krieges, der in den Jahren 1740–1741 dauerte, erst 1752 wieder aufgebaut. An das Rathaus wurden außerdem zwölf Straßenhändlerhäuser angebaut, die in zwei Reihen angeordnet und an der Rückseite aneinander stoßend sind und von den Einheimischen aufgrund ihrer Anzahl und Monumentalität die „Zwölf Apostel“ genannt werden. Am 25. Juni 1925 zerstörte ein Brand die meisten Gebäude, übrig blieben nur das Rathausgebäude und die vier nächstgelegenen Mietshäuser. Die vier am wenigsten beschädigten Mietshäuser wurden 1926 nach den Plänen des Architekten Alfred Lenz wieder aufgebaut. Anstelle der verbliebenen Mietshäuser entstand ein Stadtplatz und die kahlen Wände der Mietshäuser auf der Westseite wurden durch Arkaden mit Balkon bereichert. Im Giebel auf dem Dach befindet sich ein Flachrelief, das das Rathaus mit barocken Mietshäusern vor dem Feuer darstellt.