Do Wielunia pijarów sprowadził w 1684 r. kasztelan wieluński Wojciech Urbański z podwieluńskich Urbanic. Początkowo prowadzili oni szkołę w domu przy ówczesnej ulicy Żołnierskiej, później wybudowali klasztor (mieszczący również kolegium) dzięki fundacji kasztelana Urbańskiego i jego żony Katarzyny z Niezabitowskich z 1691 r. oraz hojności Andrzeja Wierusza-Walknowskiego, który przekazał działkę przy rynku. Pierwsze zabudowania prowadzonej przez o. Hipolita Poradowskiego szkoły były drewniane i zostały spalone przez Szwedów w czasie wojny północnej. Nowe, murowane kolegium zbudowane zostało w latach 1737-42, jednocześnie zbudowano przyklasztorny kościół pw. św. Józefa. W 1774 r. uczęszczało tu 306 uczniów, zarówno synów szlacheckich, jak i mieszczańskich. Dodatkowo pijarzy prowadzili nauczanie elementarne. W latach funkcjonowania Komisji Edukacji Narodowej szkołę zreformowano przekształcając na podwydziałową, pozostawiając ją w rękach pijarów. Kolegium cieszyło się sławą wzorowej szkoły, realizowała nowoczesny pięcioletni program nauczania. Wśród wychowanków warto wymienić Józefa Lompę (działacz polski na Śląsku), Kazimierza Stronczyńskiego (paleograf, numizmatyk i sfragistyk) i Daniela Neufelda (dziennikarz, wydawca, poeta i publicysta). Należy również wspomnieć o jednym z zakonników, Hilarym z Wielunia, który jako jeden z pierwszych w Europie (ok. 1740 r.) komponował symfonie.
Szkoła cieszyła się wsparciem wieluńskiej szlachty, co owocowało licznymi darowiznami. Podczas wielkiego pożaru miasta w 1795 r. zespół zabudowań klasztornych spłonął. Odbudowa trwała aż do 1821 r. W czasach Księstwa Warszawskiego i później, aż do 1832 r. kolegium działało jako szkoła wydziałowa, a następnie świecka 4-klasowa szkoła obwodowa. W latach wojen napoleońskich 1812-13 mieściły się tu lazaret i koszary wojskowe. Klasztor spłonął częściowo w kolejnym wielkim pożarze miasta w 1858 r. W latach powstania styczniowego władze carskie w części pomieszczeń urządziły więzienie, a w 1864 r. na mocy będącego elementem represji popowstaniowych ukazu carskiego zlikwidowano klasztor umieszczając w jego zabudowaniach szkołę elementarną i mieszkania dla nauczycieli. W okresie międzywojennym mieściły się tu Powiatowa Komenda Uzupełnień, Starostwo Powiatowe, a po jego przeniesieniu do dawnego zamku Urząd Pocztowy. Obecnie w budynku tym mieszczą się Państwowa Szkoła Muzyczna i siedziby różnych organizacji. Na dawne kolegium pijarskie składały się dwa piętrowe skrzydła, wzajemnie prostopadłe, na planie prostokątów.
W roku 2000 odsłonięto wmurowaną w ścianę zachodnią tablicę poświęconą pamięci Hieronima z Wielunia, człowieka renesansu - poety, pisarza, autora pierwszego drukowanego przekładu Biblii na język polski, a jednocześnie lekarza i astronoma.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz